مراسم ترحیم

از زمان های بسیار دور در ایران مراسم ترحیم و سوگواری برای عزیز از دست رفته شبیه به همه‌ی فرهنگ های دیگر رواج داشته و تا کنون پابرجاست . قسمت قابل توجه‌ای از این مراسم در طول زمان شکل اولیه خودرا حفظ کرده است تغییرات کمی در آن‌ها به وجود آمده است. مراسم ترحیم و سوگواری از زمان به خاک سپردی متوفی شروع می‌شود و گاهی تا یک سال طول می‌کشد . در طول این مدت بستگان متوفی مراسمات مختلفی برگزار می‌کنن، یاد او را زنده نگه می‌دارند و همینطور برای وی خیرات می فرستند .

تشریفات و آداب برگزاری مراسم ترحیم چگونه است ؟

مراسم ترحیم یا ختم مهمترین مراسمی است که پس از تدفین برگزار می شود . معمولا در سومین روز درگذشت متوفی این مراسم برگزار می گردد . در هر منطقه بنا به آداب و رسوم خاص آن منطقه تشریفات این مراسم صورت می گیرد.

• به طور معمول ، زمان و مکان مجلس ترحیم پس از اتمام مراسم تدفین و پیش از پراکنده شدن مردم به اطلاع بستگان می‌رسد و همینطور اعلامیه های چاپ شده در محل زندگی متوفی و بستگان درجه یک او نصب می‌شود.
• این مجلس در خانه مرحوم و یا بر سر مزار متوفی برگزار می‌شود. مردم برای تسلی بازماندگان و نشان دادن علاقه خود به متوفی با لباس هایی تیره و اغلب مشکی رنگ ، در آن شرکت می‌کنند و تاج گل می‌فرستند.
• معمولا در قسمتی از مسجد طاق شال ترمه پهن می‌کنند و بر روی آن گل های سفید ، شمع های روشن ، عکس متوفی همراه با قرآن و گلاب قرار می‌دهند . گاهی اوقات سینی های خرما و حلوا که برای پذیرایی از میهمانان آماده شده است را روی همین طاق شال ترمه قرار می‌گیرند .
• بستگانی که نسبت نزدیک به متوفی دارند ، جلوی در مسجد در دو طرف می ایستند و هنگام ورود و یا خروج حاضران در مراسم ترحیم از آنها تشکر و قدردانی بعمل می‌آورند .
• خدمه مسجد و یا بستگان متوفی در مسجد مسئولیت پذیرایی را به عهده دارند . معمولا از چای یا شربت به همراه خرما و حلوا برای پذیرایی در این مراسم با توجه به گرما یا سرمای هوا استفاده می‌شود. گذاشتن میوه و شیرینی نیز جز مرسومات است.
• در طی مراسم ، کسانی نیز بین حاضران قرآن تقسیم می‌کنند و ثواب خواندن آن را به روح مرحوم هدیه شود . برای این کار از قرآن های حزبی استفاده می‌شود و برای هر فردی که تمایل داشته باشد یک حزب در نظر گرفته می‌شود .

• صاحبان عزا در جلوی مسجد می نشینند تا مهمانان هنگام ورود بتوانند به آنها تسلیت بگویند . 
• شروع مجلس با قرائت آیاتی از قرآن مجید همراه است و معمولا آیاتی که در رابطه با یادآوری روز قیامت و مرگ هستند تلاوت می‌شود .
• پس از آن یک روحانی با نقل روایاتی عبرت آموز و خواندن اشعاری پند آمیز از کوتاهی عمر و قطعی بودن مرگ سخرانی می‌کند و روز قیامت و توجه به آخرت را به حاضران در مجلس ترحیم یادآوری می‌کند و برای بازماندگاناز خداوند طلب صبر می‌کند  .
• بعد از سخنرانی ، نوبت مداحی می‌شود . امروزه بعضی از خانواده ها به جای مداح و یا در کنار آن ، از گروه های نی و دف نوازی در مراسم ترحیم متوفی استفاده می‌کنند فضایی خاص ایجاد می کنند که البته این موضوع به سلیقه صاحبان عزا بسته است .
• پس از پایان مراسم ترحیم گروهی از بستگان نزدیک متوفی ، خانواده متوفی را تا خانه همراه می‌کنند و یا اینکه برای باز کردن مغازه بسته همراه مردان راهی می‌شوند . برخی خانواده ها نیز بعد از مسجد از میهمانان خود با شام نیز پذیرایی می‌کنند این پذیرایی در خانه و یا در سالن صورت می‌گیرد. 

۵ نکته کلیدی در مراسم ترحیم 

برای بهتر برگزار شدن مراسم ترحیم چند نکته وجود دارد که بهتر است برای بهتر شدن از طرف کسانی که مسئولیت برگزاری مراسم را به عهده دارند ، در نظر گرفته شود . 

1. اطلاع رسانی مناسب مهمانان : در طول مراسم خاکسپاری صاحبین مراسم ترحیم باید برای برگزار کردن مراسم ترحیم مسجدی را انتخاب کنند و هماهنگی‌های لازم صورت گیرد که اطلاع رسانی به موقع و درست انجام شود .

2. تدارکات برای غذا ی مراسم ترحیم : اگر تصمیم دارید بعد از مراسم از مهمانان خود با شام پذیرایی کنید ، بهتر است سالنی را که در نزدیکی مسجدی مورد نظر است را انتخاب کنید که زحمت رفت و آمد کمتری را به مهمانان تحمیل کنید .

3. وسایل ضروری مراسم ترحیم: تهیه برخی وسایل مثل دستمال کاغذی ، ظروف یک بار مصرف و سینی بر عهده صاحبان عزاست و باید تهیه شوند .
4. انتخاب سخنران و مداح : در انتخاب مداح و سخنران باید دقت بسیار زیادی داشت تا افرادی که مسلط  برای این امر در نظر گرفته شوند .

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید